Diecezja Toruńska została powołana 25 marca 1992 roku przez papieża Jana Pawła II bullą „Totus Tuus Poloniae Populus”. Powstała ona z dużej części dawnej diecezji chełmińskiej, ustanowionej przez papieża Innocentego IV 29 lipca 1243 roku oraz z jednego dekanatu archidiecezji gnieźnieńskiej.
Pierwszym biskupem toruńskim został ówczesny biskup pomocniczy diecezji płockiej Andrzej Wojciech Suski. W swoim pierwszym dekrecie biskupim z dnia 2 kwietnia 1992 roku utworzył Caritas Diecezji Toruńskiej, jako pierwszą instytucję nowej diecezji. Dyrektorem nowej instytucji został mianowany Ks. Kanonik Andrzej Klemp.
Jeszcze w maju 1992 roku zatwierdzony został Statut Diecezji Toruńskiej i Urząd Rady Ministrów zatwierdził utworzenie Caritas Diecezji Toruńskiej. W 1995 roku 4 lipca Biskup Andrzej Suski powołuje do życia Toruńskie Centrum Caritas im. Matki Marii Karłowskiej, którego dyrektorem zostaje ks. Daniel Adamowicz. W kolejnych latach powołane zostają:
- Centrum Pielęgnacji Caritas (1996 r.);
- Grudziądzkie Centrum Caritas im. Bł. Juty (1997 r.);
- Działdowskie Centrum Caritas im. abp. Antoniego Juliana Nowowiejskiego (1998 r.);
- Ośrodek rekreacyjno- wypoczynkowy w Bliźnie (1998 r.) przekształcony w Ośrodek Caritas Diecezji Toruńskiej (2008 r.);
- Ośrodek rekreacyjno-wypoczynkowy w Zbicznie (1998 r.);
- Brodnicki Ośrodek Caritas (2002r.) przekształcony w 2004 r. w Brodnickie Centrum Caritas im. bpa Jana Chrapka z Bursą szkolną dla dziewcząt;
- Bursa Akademicka im ks. Jerzego Popiełuszki w Przysieku (2004 r.);
- Centrum Wolontariatu Caritas im. Jana Pawła II w Przysieku;
- Ośrodek Wsparcia Caritas Diecezji Toruńskiej w Chełmży im. bł. ks. Stefana Frelichowskiego (2011 r.)
W czerwcu 1995 roku Urząd Rejonowy w Toruniu przekazuje Caritas Diecezji Toruńskiej budynek przy ul. Szosa Bydgoska 1 w Toruniu, który do dzisiaj jest adresem instytucji. 24 marca 1997 roku, w 5 rocznicę utworzenia diecezji następuje uroczyste otwarcie i poświęcenie Toruńskiego Centrum Caritas.
Instytucja od początku istnienia nie próżnowała, już w 1993 roku na organizowanych w okresie letnim koloniach w Nowej Wsi Szlacheckiej wypoczywało około 1000 dzieci z ubogich rodzin. W trakcie swojej działalności Caritas uruchamia kolejne instytucje w różnych miejscach, w których organizowane były wyjazdy dla dzieci. Wakacje 1998r. to rekordowa liczba ponad 3300 dzieci bawiących i modlących się na wypoczynku organizowanym przez Caritas Diecezji Toruńskiej. Oprócz corocznych wypoczynków dla dzieci organizowane są także wypoczynki w czasach kryzysowych m.in. dla dzieci z obszarów objętych powodzią w roku 1997 czy 2009.
Kolejne lata przynoszą nowe inicjatywy. W 1994 roku zainicjowana została pierwsza edycja ogólnopolskiej akcji Wigilijne Dzieło Pomocy Dzieciom. Akcja ta organizowana jest regularnie corocznie i z każdą kolejną edycją zwiększa swój zakres oraz zasięg działań. Inauguracja Dzieła Pomocy Dzieciom organizowana była między innymi w takich miejscach jak Rynek Staromiejski w Toruniu, Aula UMK czy na toruńskim lodowisku Tor-Tor. Do ich organizacji przyczynia się, co roku liczne grono wolontariuszy, sponsorów i ludzi dobrego serca. Atrakcyjność akcji zwiększa zainteresowanie różnych artystów, co skutkuje ich częstszym zaangażowaniem się w przedsięwzięcie.
Inne już mocno zakorzenione w tradycje Caritas inicjatywy to akcje wielkopostne: Paschałka, Skarbonka wielkopostna, Baranek, czy inne jak akcja „Tornister” w ramach, której dzieci otrzymują przybory szkolne.
W styczniu 1997 roku stałymi mieszkankami Toruńskiego Centrum Caritas stały się siostry Pasterki, które prowadzą pracę na rzecz potrzebujących, zwłaszcza zagubionych kobiet. Miesiąc później zostaje uruchomiona jadłodajnia, mogąca przygotować i wydać nawet 1500 posiłków dziennie.
W październiku 1999 roku w Szkole Podstawowej nr 3 i Gimnazjum nr 3 w Toruniu powstają dwa pierwsze Szkolne Koła Caritas w diecezji. Na przestrzeni kolejnych lat szybko powstają kolejne i obecnie funkcjonuje ich przeszło 200. Członkowie Szkolnych Kół Caritas czynnie uczestniczą w zbiórkach, konkursach, sympozjach i innych inicjatywach organizowanych z Caritas.
W roku 2000 zostaje zatwierdzony statut Funduszu dla Janka Muzykanta – projektu stypendialnego dla uzdolnionych dzieci z ubogich rodzin.
W marcu 2002 roku w zamian za należne 300 ha ziemi diecezja toruńska przejmuje od Agencji Rolnej Skarbu Państwa 6,8 ha parku wraz z pałacem w Przysieku. Obiekt ten stał się ważnym elementem struktury Caritas. W kolejnych latach powstają tu między innymi Bursa Akademicka (2004), kolejna po Bursie szkolnej w Brodnicy i Grudziądzu powstałych wcześniej. W 2005 roku Caritas Diecezji Toruńskiej zostaje wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego i staje się Organizacją Pożytku Publicznego. Otwiera to możliwość pozyskiwania 1% podatku na rzecz Caritas.
CARITAS DIECEZJI TORUŃSKIEJ
ks. dr hab. Andrzej Wojciech Suski Biskup Senior
Caritas - posługa miłości "Bądźcie miłosierni..." (Łk 6, 36). Miłosierdzie, do którego Chrystus wzywa swoich wyznawców, jest niejako drugim imieniem miłości, a zarazem właściwym sposobem objawiania się jej w Kościele. Posługa miłości wynika z wewnętrznej konstytucji Kościoła, z "przykazania nowego", jakie otrzymał od Chrystusa (J 13, 34). Wyrasta ona z poczucia braterstwa w Chrystusie, stając się służbą o wymiarze uniwersalnym, obejmującą "wszystkich, bez względu na rasę, pochodzenie społeczne czy religię" (Sobór Watykański II).
BĄDŹMY RAZEM W SŁUŻBIE MIŁOŚCI
ks. prałat Daniel Adamowicz Dyrektor Caritas Diecezji Toruńskiej
Minęło 28 lat posługi miłości Caritas Diecezji Toruńskiej; doświadczania ludzkiej solidarności w problemach, dramatach, niedostatkach, pokonywania skutków katastrof oraz budzenia wrażliwości i postaw miłosierdzia. W każdym dniu tej posługi Caritas Diecezji Toruńskiej żyła życiem innych, ofiarowując to, co sama otrzymywała. Podsumowując ten okres 15-letniej pracy, kieruję wdzięczność ku tym wszystkim, którzy okazywali swą samarytańską miłość. Mimo własnych problemów i spraw na ich drodze, potrafili zatrzymać się i dostrzec sprawy innych. (...)
